Bugün, 20 Nisan 2024 Cumartesi

Eyüp Ural


YILBAŞI MI NOEL Mİ KUTLUYORUZ

Ülkemizde insanlarımız tarafından çokça karıştırılan ve hemen her yılsonu dönemleri yaklaştığında pek çok tartışmaya yol açan Noel ve yılbaşı birbirinden farklı iki kavramdır.


  • Noel, Hristiyan inancına göre kutsal bir gecedir, Yılbaşı ise kutsal bir gün olmayıp sadece yıl dönümünü temsil eder.
  • Noel, 24 Aralık gecesi kutlanır, Yılbaşı 31 Aralık gecesi kutlanır.
  • Noel gecesi Hz. İsa peygamberin doğduğuna inanılır.
  • Noel gecesi Hz. İsa´nın doğumu kutlanır, Yılbaşı gecesi ise yeni gelen yıl kutlanır.
  • Noel dini bir bayramdır, Yılbaşı gecesi ise yılın eski yılı yeni yıla bağlayan bir gecedir.
  • Noel´in kutlaması mutlu Noeller şeklinde olur, bu İngilizce´de sıkça duyduğumuz ?happy christmas? veya ?merry christmas? şeklinde ifade edilir.
  • Yılbaşı olarak ifade edilen tarih günü Gregoryen takvimi (Miladi takvim) e göre yeni yılın başlangıcı kabul edilir.
  • Miladı takvim 1582 yılından bugüne kadar kullanılmaktadır.
  • Noel Latince de doğum anlamına gelen natalis kelimesinden gelmektedir.

                                                BİZ NEYİ KUTLUYRUZ.

Ülkemizde insanlarımız tarafından çokça karıştırılan ve hemen her yılsonu dönemleri yaklaştığında pek çok tartışmaya yol açan Noel ve yılbaşı birbirinden farklı iki kavramdır.

Aslında Noel, her yıl 25 Aralık tarihinde İsa´nın doğumunun kutlandığı Hıristiyan bayramı olarak kutlanmaktadır. Ayrıca Doğuş Bayramı, Kutsal Doğuş veya Milât Yortusu olarak da bilinir. 20. yüzyılın başlarından itibaren Noel, Hıristiyan olmayanlar tarafından da kutlanan, dinî motiflerinden arınmış, hediye alışverişi etrafında yoğunlaşan bir bayram olarak da kutlanmaya başlamıştır.

Noel, her yıl dünyadaki Hristiyanların çoğunluğu tarafından 25 Aralık´ta kutlanır. Kutlamalar 24 Aralık´ta Noel arifesiyle başlar ve bazı ülkelerde 26 Aralık akşamına kadar devam eder. Ermeni Kilisesi gibi bazı Doğu Ortodoks Kiliseleri, Jülyen takviminde 25 Aralık´a denk gelen 6 Ocak´ı Noel olarak kutlarlar. Hristiyanların çoğunlukta olduğu ülkelerde pratik olarak Noel tatili yılbaşı tatiliyle birleştirilir.

Bazı Ortodoks kiliselerinin Noel´i Jülyen takvimine göre kutlamasının nedeni, miladi (Gregoryen) takvimin Katolik Papa XIII. Gregory tarafından düzenlettirilmiş olmasıdır. Bununla birlikte bazı Ortodoks kiliseleri miladi takvime dönüşüm yapmış ve 25 Aralık´ta kutlamaya başlamıştır.

Özellikle antik çağlardan beri kutlanarak geleneksel bir hal alan Roma kış festivali Saturnalia ve Pagan kış festivali Yulede meydana gelen, insanların ayin şeklinde yaptığı pek çok uygulama aslında Noel´in kökenini oluşturmaktadır.

Noel´de, Hristiyanların kutlama içeriklerinde İsa´nın doğumu canlandırılır, Noel ağaçları süslenerek ev, iş yeri, bahçeler, cadde ve sokaklar, kısaca her yer ışıklı süslemeler ile donatılır. Bir bayram havasında geçen Noel´de çeşitli hediyeler alınıp verilir, Noel Baba´nın gelişi, özellikle çocuklara hediye verişi pek çok Noel Baba canlandırmaları sayesinde görselleştirilir. Uzakta olan sevdiklerine kutlama kartları gönderen Hristiyanlar için Noel´in kutlanmasının temelinde ailenin birlikte ve keyifli zaman geçirmesi, sevgi ve sevecenlik duygularının pekiştirilmesi, iyi niyet duygularının ön plana çıkarılması vardır.

Noel´i Hristiyan uygulamalarının yanı sıra kutlamaları açısından yılbaşı kutlamalarıyla karıştıranların düştüğü yanılgı kutlanma zamanlarıdır. Noel her yıl Aralıkta Hristiyanlar tarafından kutlanır.

Öyle ki, Aralık´ta başlayan Noel arifesi 24 Aralık ile başlayan kutlamalar yeni yıl tatili ile birleştirilerek bütün bir tatil oluşturulur. İsa peygamberin doğumu konusunda rivayetlerin çok olması farklı mezheplerde farklı uygulamalar getirir. Doğu Ortodoks Kiliselerince 6 Ocak´ta Noel kutlansa da, geleneksel anlayışa göre 25 Aralık İsa´nın doğumu olarak kabul edilir.

Günümüzde kullandığımız Miladi takvime göre, yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilen yılbaşı ise Noel ile karıştırılarak özellikle ülkemizde tartışmalara neden olmaktadır. Yeni yıl kutlamalarının geçmişine bakıldığında, Eski Romalılara kadar dayanan ve 31 Aralık´ı 1 Ocak´a bağlayan gecede yeni bir yılın gelişini müjdelemek amacıyla yapılan eğlenceleri kapsadığı görülmektedir. Noel kutlamaları ile yeni yıl kutlamalarının ayin anlamında farklı olduğu açıkça görülmek ile birlikte, Hristiyanlar açısından daha çok birleştirilmiştir. Ancak yeni yılda da mutluluk, sevinç, paylaşma, sevgi ve birliktelik duyguları öne çıkar.

Ülkemizde de büyük kitlelerce kutlanan yeni yıl yani yılbaşı kutlamalarında, 31 Aralık gecesini 1 Ocak´a bağlayan gün, yani kutlamaların ertesi günü 1 Ocak tatil ilan edilmektedir. Resmi tatil olarak ilan edilen yılbaşı, Hristiyan olmayan ülkelerde sadece yılbaşı eski yılın uğurlanması ve yeni bir yılın başlangıcı olarak kutlanmaktadır.

SAYGILARIMLA..

 

21.1°