Türkiye´nin beyaz kağıt üretiminde kullanılan dolgu maddesinin ithalatını ihracata dönüştürmek için yola çıkan bilim insanları, protein kaynağı yumurtanın kabuğundan, dayanıklı, baskı kalitesi daha iyi ve pürüzsüz yüzeye sahip kağıt üretti.
İHRACATA DÖNÜŞTÜRMEK İÇİN ÇALIŞMA BAŞLATILDI
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü´nde görevli öğretim üyeleri Prof. Dr. Ahmet Tutuş ve Yrd. Doç. Dr. Ferhat Özdemir, araştırma görevlisi Mustafa Çiçekler ile yüksek lisans öğrencisi Ufuk Kıllı, Türkiye´nin beyaz kağıt üretimindeki dolgu maddesinin ithalatını ihracata dönüştürmek için çalışma başlattı.
Çöpe atılan yıllık 100 bin ton yumurta kabuğunu değerlendirmek isteyen bilim insanları, 6 aylık bir çalışma sonucunda, bazı işlemlerden geçirdikleri odun lifleri ve öğütülen yumurta kabuklarıyla dayanıklılığı yüksek kağıt elde etti.
Prof. Dr. Ahmet Tutuş, kağıdın Türkiye´de her geçen yıl hızla artan temel ihtiyaç maddelerinden biri haline geldiğini belirtti.
KAĞIT TÜKETİMİ GELİŞMİŞLİK SEVİYESİYLE İLİNTİLİ
Kağıt tüketiminin bir ülkenin gelişmişlik seviyesiyle ilintili olduğunu aktaran Tutuş, Türkiye´de 21´inci yüzyılın başlarında yıllık 23 kilogram olan kağıt tüketiminin, şimdilerde 100 kilograma ulaştığını söyledi.
Beyaz kağıt üretiminde kullanılan dolgu maddesinin çoğunluğunun ithal edilmesinden yola çıkarak yeni bir dolgu malzemesiyle kağıt üretimi üzerinde çalışma yaptıklarını kaydeden Ahmet Tutuş, başarıyla sonuçlanan çalışmalarda, ithal edilen dolgu maddesi yerine Türkiye´de çok önemli bir kaynak olan ve içeriğinde yüzde 98 kalsiyum karbonat bulunan atık yumurta kabuklarının değerlendirildiğini ifade etti.
İTHAL DOLGU MADDESİNDEN DAHA İYİ
Üniversitenin de desteklediği projede başarılı sonuçların ardından üretim aşamasına geçtiklerini aktaran Tutuş, fakültedeki laboratuvarlarında ilk olarak odun yongalarından lif elde ettiklerini, bu lifleri hamur haline getirdikten sonra beyazlatarak lif ayarı yaptıklarını anlattı.
Değirmende öğütülerek un haline getirilen yumurta kabuklarını liflere ilave edip, su ve ısıtma işlemiyle dayanıklılığı yüksek kağıt haline getirdiklerini belirten Prof. Dr. Tutuş, "Kağıdın üretim aşamasında birçok özellikte iyileşmeler gördük. Dışarıdan alınan dolgu maddelerinden daha yüksek değerler elde ettik. Özellikle kağıdın yüzey düzgünlüğünü, baskı kalitesini artırıyor. Yumurta kabuğunun kağıdın bünyesinde kullanılması kağıdın mürekkep tutuculuğunu, emiciliğini artırıyor. Düzgün bir baskı kalitesi veriyor. Lifler arasındaki boşlukları tamamen elimine ederek dolduruyor." dedi.
Türkiye´de yıllık 16 milyar yumurta üretildiği ve 100 bin ton yumurta kabuğunun çöpe atıldığına dikkati çeken Tutuş, bu kabukların geri dönüşümünün hem ekonomi hem de çevresel etkileri bulunduğunu belirtti.
Ahmet Tutuş, yaptıkları çalışma sayesinde çürümeye terk edilen kabuklarla hem çevre kirliliğinin önüne geçileceği hem de katma değeri yüksek kağıtlar elde edileceğini kaydetti.
"GELİN YUMURTA KABUKLARINI TOPLAYALIM"
Prof. Dr. Ahmet Tutuş, bir koli yumurtadan yaklaşık 7 metrekare, 80 gramlık kağıt yaptıklarını aktararak, şunları kaydetti: "Bu çalışmayla içi çok zengin protein kaynağı olan yumurtanın dışı da o protein kadar değerli hale geldi. Gelin yumurta kabuklarını toplayalım, bu kaynağı toplayanlara verelim. Kağıt endüstrisine bu önemli kaynağı kazandıralım, çünkü bir ton odun üretmek için 17 yetişkin ağaç kesiyoruz. Bir ağaç günde ortama 72 insanın oksijen ihtiyacını karşılıyor. Yani bu yönüyle de düşünüldüğünde protein kaynağı yumurta, artık oksijen veriyor. Düşünün, bir aile haftada bir koli yumurta tüketiyor. 52 hafta var ve 52 koli tüketilmiş oluyor. Yani bir aile 60-70 yaşındaki bir ağacın kesilmesinin önüne geçiyor. Bir ağacın kesilmesinin önüne geçerek günlük 72 kişinin oksijen ihtiyacına da katkı sağlıyor."
Tutuş, sanayicilerden teklif gelmesi halinde yumurta kabuklarından elde edilen kağıdın seri olarak üretilebileceğini de sözlerine ekledi.(ajanslar)